Ngoại cảm thật và ngoại cảm dởm

 

Văn Quang - Viết từ Sài Gòn, ngày 04.11.2013

Ngoại cảm thật và ngoại cảm dởm

Dư luận tại VN đang bùng lên dữ dội và được mọi người theo dõi hiện nay không còn là chuyện ông BS Nguyễn Mạnh Tường ném xác bệnh nhân bị tử vong xuống sông để phi tang nữa. Tội ác quá tàn độc của một BS bị lên án gay gắt nhưng cho tới nay vẫn chưa thấy ai chịu trách nhiệm cả. Phường đổ cho xã, xã đổ cho quận, quận nhận "sai chút đỉnh", đỡ đòn cho Sở Y Tế Thành Phố, nhưng lại viện dẫn hàng chục khó khăn để bào chữa. 

Còn bà Bộ trưởng Bộ Y tế thì thấy "xót xa, khổ tâm, day dứt" và cũng thanh minh: "Cả nước có gần 300 thanh tra, trong đó tập trung chủ yếu ở Hà Nội, có tỉnh chỉ có 2-3 thanh tra; trong khi có rất nhiều lĩnh vực khác nhau không thể kiểm tra hết được".

Cứ đá qua đá lại, Phó thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân phải chỉ ra lỗ hổng trong cơ chế quản lý các cơ sở hành nghề y dược tư nhân,đề nghị Bộ Y tế, UBND TP Hà Nội rà soát trách nhiệm của cơ quan quản lý và địa phương trong vụ thẩm mỹ viện Cát Tường.

Chưa có cơ quan nào, chưa có một vị "lãnh đạo" nào đứng ra thẳng thắn nhận "lỗi ấy của tôi". Họ sợ cái gì? Sợ mất uy tín hay mất ghế? Thật ra, không cần ai từ chức cũng được, cũng là cái "thói quen" không có "văn hóa từ chức" trong thời đại này thôi. Nếu có một cơ quan hay một "nhân vật nào đó" đứng ra nhận lỗi, dư luận sẽ bớt giận dữ hơn bây giờ nhiều. Như lời ông Nguyễn Bá Thanh khi còn làm việc ở Đà Nẵng "cán bộ phải biết học tập văn hóa xấu hổ", đến nay dường như chưa có ai chịu học cả. Từ chuyện lười học văn hóa xấu hổ mới đẻ ra chuyện không có văn hóa từ chức.

Tuy nhiên chuyện đó không đáng bàn nhiều. Chuyện hôm nay tôi bàn đến là chuyện khác, câu chuyện về tâm linh trong mỗi con người chúng ta. Có người tin điều này, có người tin vào điều khác và cũng có thể có người không tin vào điều gì cả. Cái quyền tự do ấy không ai bắt buộc ngược xuôi được và cũng chẳng có điều luật nào ngăn cấm cho hay không cho. Mà dù có ngăn cấm cũng vô ích, bởi niềm tin đó nằm sâu xa trong tâm tưởng mỗi người.

Tin hay không?

Cụ thể hơn, tôi chỉ muốn tường trình cùng bạn đọc những sự việc đã và đang xảy ra tại VN về vấn đề được gọi là "những nhà ngoại cảm". 

Tôi cũng xin minh xác ngay, ở đây tôi không chỉ trích, phản đối hay ủng hộ việc làm của những nhà được gọi là "nhà ngoại cảm" ở VN hiện nay. Bới, thú thật với bạn đọc, chính tôi cũng chưa biết có nên tin hay không. Chưa từng tận mắt chứng kiến cảnh đi tìm hài cốt hoặc được nghe những người đã khuất nhập hồn về nói chuyện với người còn sống. Nhưng câu chuyện về những sự hiển linh, về những cuộc đối thoại giữa người cõi âm và người trần thế thì tôi nghe nhiều rồi. Chắc một số bạn đọc cũng ở trong tình trạng đó. 

Tôi chỉ nghĩ rằng chuyện tâm linh và những người có khả năng đặc biệt để giao tiếp với những điều bí ẩn là có thật, nhưng không nhiều. Những kẻ lợi dụng lòng tin lại quá nhiều. Chuyện đó vẫn âm ỷ chảy trong đời sống của chúng ta. Thât giả lẫn lộn là chuyện khó phân biệt rõ ràng, nhất là trong thế giới tâm linh. Nhưng tại sao đến bây giờ làn sóng dư luận mới bùng lên như một cơn bão. Trước hết vì hai lý do:

1- Đài Truyền Hình VN – VTV1– mới đây có môt "chuyên đề" về vấn đề này mà mục đích chính là vạch mặt chỉ tên những kẻ lợi dụng lòng tin của người dân. 

Đài truyền hình VTV1 phát sóng "vạch mặt chỉ tên nhà ngoại cảm dởm".

2- Ngay sau vụ bà Lê Thị Thanh Huyền bị BS thẩm mỹ ném xuống sông Hồng,  gia đình nạn nhân đã dồn hết công sức vào việc tìm kiếm, trong đó có cả việc mời nhà ngoại cảm cùng lên thuyền với toán thợ lặn tìm kiếm. Nhưng cho đến khi tôi viết bài này đã là nửa tháng trôi qua, thi thể nạn nhân vẫn chưa tìm thấy. 

Cho nên dư luận vẫn cứ sôi sùng sục, hầu hết các báo đều thi nhau đưa tin tức mới nhất về vụ này. Có hàng trăm câu chuyện được kể, có hàng ngàn ý kiến độc giả góp tiếng nói. Có thể viết thành một tập sách dầy vài trăm trang khiến bạn đọc bối rối. 

Ở đây, tôi chỉ xin tóm tắt những sự kiện chính để bạn đọc tìm hiểu vấn đề dễ dàng hơn.

- Đài Truyền hình VN "vạch mặt" nhà ngoại cảm Phan Thị Bích Hằng

Ngày 23/10/2013  vừa qua, trên Youtube có tên VTV Đài Truyền Hình Việt Nam đã đăng tải một phóng sự gây sốc cho rất đông quần chúng tin vào năng lực của những nhà ngoại cảm.

VTV đã đưa ra khá nhiều thông tin và bằng chứng về khả năng thực sự của các nhà ngoại cảm. Trong số đó có cả nhà ngoại cảm nổi tiếng Phan Thị Bích Hằng. 

Nhà ngoại cảm Phan Thị Bích Hằng bị "tấn công" mạnh nhất.

Theo cục Người có công (Viện pháp y quân đội) gần như 100% các mẫu xương tìm theo lời các nhà ngoại cảm mang đến giám định đều cho kết quả sai. Và 2-5% số xương mang đến không phải xương người. Với các trường hợp do thân nhân tự mang đến xét nghiệm cũng cho các kết quả sai khá cao.

Chương trình này cũng nêu ra một số trường hợp đau lòng vì quá tin nhà ngoại cảm mà các gia đình đã mang các xương động vật về thờ cúng trang nghiêm. Như vụ ông Hoàng Chí Kiên bị hành quyết. Năm 1990, phần thân thể của vị tướng này đã được vào nghĩa trang liệt sĩ. Còn phần thủ cấp thì vẫn chưa tìm ra. Bộ quốc phòng và gia đình đã nhờ đến nhà ngoại cảm Phan Thị Bích Hằng chỉ giúp.

Khi đem kiểm định, phần xương mà bà Bích Hằng mang về lại là mảnh sành vụn và 1 chiếc răng lợn. Sau vụ việc trên bà Bích Hằng vẫn tiếp tục đi tìm hài cốt và không có bất cứ lời giải thích nào.

Sau đó bà Bích Hằng được mời đến tìm thi thể nạn nhân Lê Thị Thanh Huyền, người bị BS Tường mới "thủ tiêu xác" bằng cách ném xuống sông Hồng, đoạn cầu Thanh Trì. Nhưng bà Bích Hằng từ chối bởi sau khi bị Đài TH và báo chí phanh phui bà không còn tinh thần làm việc này nữa. 

Có người còn cho rằng trước đây bà Hằng có thể có khả năng ngoại cảm, nhưng từ khi sinh đứa con thứ hai, bà đã mất khả năng ấy nên càng về sau bà đều có ngoại cảm sai hết.

Đây là một sự phỉ báng cực kì vô luân

Vụ "tấn công" bà Bích Hằng đã gây ra nhiều tranh cãi gay gắt. Đáng chú ý nhất, sau khi VTV1 phát sóng, Đại tá Hàn Thụy Vũ với tư cách là Phó chủ nhiệm Bộ môn Cận tâm lí, Trung tâm Nghiên cứu tiềm năng con người, Liên hiệp các hội khoa học kỹ thuật Việt Nam –chua xót khi nói về vụ việc nhà báo Thu Uyên và VTV "kết án" các nhà ngoại cảm gây chấn động dư luận.

Bài viết của ông rất dài, tôi chỉ tóm tắt vài điểm chính. Ông cho rằng, dựa vào một hai vụ việc không chính xác rồi "đánh" vào nhà ngoại cảm Phan Thị Bích Hằng là thiếu khách quan, khoa học. 

Ông cón nói:

"Chúng tôi nhận thức đây là một sự phỉ báng cực kỳ vô luân đối với các vong linh liệt sỹ".

"Với một cơ quan truyền thông chính thống như VTV, việc đưa ra một phóng sự với những khẳng định "chắc nịch" về ngoại cảm trong một chương trình truyền hình trực tiếp đã gây hiện tượng tâm lý "tát nước theo mưa" của đông đảo người dân không có hiểu biết về ngoại cảm. Gây hoang mang, xáo trộn và bức xúc lớn trong dư luận cả nước".

Ông Hàn Vĩnh Thụy đã hoạt động tìm mộ và hài cốt liệt sĩ từ năm 1900 cho biết, năng lực ngoại cảm của Phan Thị Bích Hằng được thử thách và đánh giá trong thời gian lâu dài. Vụ tìm hài cốt nhà văn Nam Cao, bà Hằng có công lớn nhất…

Một nhà ngoại cảm khác cũng bị "tấn công"

Ngoài bà Phan Thị Bích Hằng, chương trình VTV1 còn tiếp tục "vạch mặt" một nhà ngoại cảm khác là Vũ Thị Hòa – người đã từng có tiền án buôn bán động vật hoang dã và là nhân vật chính của vụ lừa đảo tìm hài cốt tại nhà lao Tân Hiệp cũ (Biên Hòa – Đồng Nai).

Nhà ngoại cảm Vũ Thị Hòa cũng bị VTV "vạch mặt"

Theo chương trình, rất nhiều thân nhân, gia đình của các liệt sĩ đã nhận nhầm xương động vật thành xương của người đã khuất. 

Vụ này cũng bị ông Hà Văn Tuấn - con trai của liệt sĩ Hà Văn Bào (1933-1969) và ông Phạm Văn Chiến là cháu của liệt sĩ Phạm Văn Lựu (1948-1969) đã gửi đơn tới VTV vì phần phê phán "nhà ngoại cảm" Vũ Thị Hòa. Ông Tuấn viết:

"Tôi khẳng định không có sự tạo hiện trường giả, bởi vì đất nơi bố tôi nằm rất chắc, được bồi đắp bao năm nay nên nếu là giả thì chúng tôi nhận thấy ngay.

Hơn nữa, cô Hòa làm giả để làm gì, vì cô không nhận một đồng tiền nào khi giúp gia đình tôi.

Ông Phạm Văn Chiến, cháu của liệt sĩ Phạm Văn Lựu (1948-1969) cũng cho biết nhà ngoại cảm Vũ Thị Hòa đã giúp gia đình ông tìm hài cốt 2 liệt sĩ trong gia đình ông là bác ruột (vào ngày 28/4/2013) và chú ruột của ông (30/9/2013).

Bên "tấn công" ráo riết, không thương tiếc, bên bênh vực rất cương quyết, bên nào cũng có những bằng chứng "đáng tin nhất"  khiến dân VN cứ như đứng giữa sa mạc.

Vài mánh khóe lừa lọc tinh vi

Bên cạnh đó, rất nguồn tin dẫn chứng còn có nhiều nhà ngoại cảm hoàn toàn không có khả năng này, nhưng thấy "làm ăn khá" nên nhào vô kiếm chác với hàng trăm kiểu lừa đảo tinh vi. Tạm thời có thể kể ra một số mánh lới lừa bịp đó.

- Kiều lừa đảo cao cấp

Tiến sĩ Vũ Thế Khanh (Tổng Giám đốc Hội Liên hiệp Khoa học Kỹ thuật Tin học ứng dụng - UIA) cũng cho biết trên báo Pháp luật Việt Nam: "Tôi cũng biết được một thủ đoạn là dùng hóa chất, dược liệu để đánh lừa cảm giác, đánh gục ý thức của người đến xem. Nếu dùng quá liều sẽ gây những tác dụng phụ rất lớn".

Chính loại hóa chất "lạ" này đã tác động gây ảo giác để rồi sau đó, người đi tìm mộ đã hoàn toàn bị nhà ngoại cảm điều khiển.

- Kiều lừa đảo có "đồng minh" công tác

Các nhà ngoại cảm nuôi một đội quân chuyên đi nghe ngóng thông tin của các gia đình đi tìm mộ. Đội quân này được trang bị đầy đủ điện thoại, chi phí…Sau đó, đội "thám tử" báo cáo lại thông tin thu thập được cho "nhà ngoại cảm". Nhà ngoại cảm lại dùng những thông tin này để "ra đòn" phủ đầu với tín chủ. Cho nên nhà ngoại cảm nói vanh vách họ tên, tình nết, hình dáng mọi người trong gia đình. Gọi hồn về nói chuyện khóc lóc, kể lể toàn sự thật vái chục năm xưa. Như thế nhà nào cũng cúi đầu thán phục và cho tới bây giờ vẫn cứ cho là "đúng quá", "thần kỳ nhất thiên hạ".

- Dựng hài cốt giả

Không tốn kém như việc dùng hóa chất, dược liệu hay "thám tử riêng", một số nhà ngoại cảm tự xưng lại còn mất nhân tính hơn khi dựng mộ giả nhằm tung tin đó là phần mộ của người đã khuất. Nhà ngoại cảm dởm cùng đồng bọn, tạo ra những nấm mộ giả, chôn sẵn xương cốt, đôi khi còn có một lọ thủy tinh như lọ penicilline ghi tên tuổi người quá cố. Sau đó làm môt màn "lên đồng" ngay bên mộ, nói chuyện với người cõi âm!

Với vài thủ đoạn nham hiểm như trên, nhà "ngoại cảm dởm" đã dễ dàng chiếm được niềm tin của mọi người. Và cứ thế một đồn mười, mười đồn trăm, chẳng mấy lúc cả nước nức tiếng linh thiêng. Chưa thể thống kê hết được đã có bao nhiêu gia đình bị móc túi hàng trăm triệu cho đến bây giờ vẫn chưa tin mình bị lừa.

Vụ lừa đảo "ngon" nhất, ẵm gọn gần 8 tỉ đồng

Ông Nguyễn Hoàng Phương, Phó chủ tịch Công đoàn Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) cho biết, trước đây, thông qua một số người giới thiệu, bà Phan Thị Thuộc - lúc đó là quyền Chủ tịch Công đoàn NHCSXH - đến gặp ông Nguyễn Thanh Thúy đặt vấn đề phối hợp tìm kiếm, quy tập mộ liệt sĩ.

Sau đó, hai bên đã ký thỏa thuận, Công đoàn NHCSXH sẽ trả 75 triệu đồng/mỗi bộ hài cốt liệt sĩ (HCLS) mà ông Thúy tìm được. Sau đó, ông Thúy sẽ chỉ vị trí để tìm kiếm. Tại nơi tìm kiếm, hầu hết ông Thúy không phân biệt được đó là hài cốt của liệt sĩ nào, chỉ đưa ra kết luận là HCLS.

Ông Thúy đã tìm được hơn 100 bộ "hài cốt liệt sĩ". Đồng nghĩa với việc 75 triệu nhân với 100, cơ quan này đã trả cho nhà ngoại cảm này số tiền gần 8 tỉ đồng.

Công đoàn NHCSXH thuê ông Thúy tìm HCLS, thì phải biết được chính xác những bộ hài cốt tìm được thực sự là HCLS thì mới trả tiền. Đằng này, họ chưa biết đó có phải là HCLS hay không vẫn trả đủ tiền, lên tới khoảng 8 tỉ đồng.

Ông Thúy còn hợp tác với NHCSXH một vài lần khác cũng với cái giá trên trời ấy.

Sự dễ dãi thái quá này khiến mọi người không thể không đặt câu hỏi về mối quan hệ giữa "nhà tâm linh" Nguyễn Thanh Thúy và Công đoàn NHCSXH. 

Cũng cần biết thêm, Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) thực chất là 1 quỹ của Nhà nước lập ra để hỗ trợ đối tượng chính sách, gia đình nghèo khó và sinh viên học sinh. Trong khi những người mang danh được hỗ trợ đói nhăn răng thì các quan cứ tiêu tiền nhà nước vào những việc lãng nhách, sống chết mặc bay, tiền thầy bỏ túi.

'Nhà tâm linh' bị bắt vì nghi lừa đảo tìm mộ liệt sĩ 

Chính vì vụ lừa đảo trắng trợn này, sáng 28/10, Công an tỉnh Quảng Trị, Viện kiểm sát tỉnh Quảng Trị công bố quyết định khởi tố bị can, tạm giam 4 tháng Nguyễn Văn Thúy (tức Cậu Thủy, 54 tuổi) và Mẫn Thị Duyên (41 tuổi, cùng trú ở thôn Trác Bút, thị trấn Chờ, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh).

"Nhà tâm linh" Nguyễn Thanh Thúy tức cậu Thủy bị bắt tại nhà

Hai nghi can bị khởi tố về hành vi làm giả hài cốt, di vật, nơi chôn liệt sĩ theo Điều 139 Bộ luật Hình sự (tội lừa đảo, chiếm đoạt tài sản). Công an tỉnh Quảng Trị sau đó khám xét nơi ở của Thúy và Duyên, đưa các nghi can về tỉnh Quảng Trị để điều tra.

Biệt thự sang trọng của vợ chồng cậu Thủy, cậu còn nhiều tài sản

ở quanh vùng lên tới hàng chục tỉ đồng.

Trong khi khám xét, trên chiếc xe Toyota Land Cruiser Prado của Thúy, CA phát hiện một còng số 8, dùi cui điện, dao dài 58cm (cả cán), một dao bấm và một dao nhọn.

Vài nét về chân dung "cậu Thủy"

Sau khi ly dị vợ đầu, năm 1995, ông Thúy chung sống với bà Mẫn Thị Duyên (50 tuổi), cùng hành nghề cúng bái và tìm mồ mả thất lạc cho người dân địa phương và mấy tỉnh lân cận. Năm 1996, Thúy và Duyên bị công an tỉnh Bắc Ninh bắt vì tội lừa đảo, chiếm dụng tài sản và sử dụng vũ khí quân dụng.

Sau đó, Thúy bị kết án 10 năm tù, Duyên 12 năm tù. Năm 2005, sau khi ra tù, ông Thúy tiếp tục hành nghề "ngoại cảm", tìm mồ mả và bắt đầu nhận tìm mộ liệt sĩ với biệt danh tự xưng là "cậu Thủy".

Muốn tìm kiếm mồ mả, người thân đến tìm "cậu Thủy" và đặt cọc số tiền 15 - 20 triệu đồng. Sau vài tháng, "cậu" gọi đi đến một nơi hoang vắng, sau đó bảo nhập vong. Vong sẽ đưa đến nơi mà đào khoảng 0,5 đến 1 mét là thấy xương vụn kèm di vật có khắc tên. Sau đó, gia đình của liệt sĩ sẽ trả thêm cho cậu khoảng 100 triệu đồng.

Với những cuộc tìm kiếm được trả công hậu hỉ, vợ chồng Thúy - Duyên phất lên nhanh chóng, nhà cửa, xe cộ sang hơn quan.

Các nhà ngoại cảm đang "ăn có" vụ tìm thi thể bà Huyền

Trong thời gian tìm kiếm thi thể nạn nhân bị BS Tường ném xuống sông Hồng, những ngày vừa qua, đã có gần chục người tự xưng là "nhà ngoại cảm" từ khắp nơi đến khu vực cầu Thanh Trì nhằm giúp tìm kiếm thi thể nạn nhân Lê Thị Thanh Huyền. Đáng chú ý, có người còn "lao xuống sông" để... nhập hồn nạn nhân. Tuy nhiên, trong những lời phán đoán của các nhà ngoại cảm, có người cho rằng thi thể bị cát vùi, sâu lắm, sợ không tìm được.

 Sau khi làm ra vẻ được chị Huyền "nhập hồn" nhà ngoại cảm này ôm lấy anh Huy hét lên:

"Em không muốn chết, không muốn đi đâu cả, em chỉ ở nhà với chồng và con thôi! "

Nhưng… kết quả vẫn chẳng có gì biến chuyển.

Hôm 25/10, một người phụ nữ mặc áo khoác vàng, quàng khăn vàng đến hiện trường và tự xưng là nhà ngoại cảm để tìm xác nạn nhân. Sau khi thắp hương khấn vái, người phụ nữ này cùng đội thợ lặn và anh Huy, chồng nạn nhân, xuống thuyền cùng tìm kiếm xác nạn nhân. Ngay khi ra giữa sông, "nhà ngoại cảm" này đã được chị Huyền "nhập hồn" rồi ôm lấy anh Huy hét lên: 

- "Em không muốn chết, không muốn đi đâu cả, em chỉ ở nhà với chồng và con thôi".

Sau khi lên bờ, "nhà ngoại cảm" này vẫn khóc lóc vật vã:

- "Hôm qua chị ấy nhập vào người em rồi hiển linh bắt em đi xuống đây bằng được lúc 18 giờ. Em lẽ ra không dám đi vì trời tối nhưng chị ấy bắt em đi nên không thể không đến được".

Nhưng rồi vẫn chỉ là vô vọng...

Liên tiếp vào chiều cùng ngày, chừng 10 "nhà ngoại cảm" tự xưng khác cũng đã tìm đến hiện trường mong được cùng tham gia tìm kiếm thi thể chị Huyền. Song thi thể chị Huyền vẫn chưa được tìm thấy.

Trước diễn biến này, anh Huy, chồng nạn nhân, đã bày tỏ: "Thực sự bây giờ tôi rất mệt mỏi. Các nhà ngoại cảm kia gia đình tôi không nhờ, tôi cũng không muốn bàn luận về họ nữa".

Em trai chị Huyền bực tức hơn, gọi điện thoại báo cho lực lượng công an đến để dẹp các nhà ngoại cảm. Anh cho biết: "Nhà ngoại cảm đến cũng nhiều, ai cũng nói là ở đây, cứ tìm sẽ có tin vui nhưng đến nay đã có gì đâu". Anh nói "Toàn cào cào, châu chấu đến để kiếm miếng ăn, gia đình thật sự mệt mỏi vì những nhà ngoại cảm như thế này rồi". Nghe tin có công an tới, các nhà ngoại cảm chuồn ngay lên trên bờ để tránh gặp.

Bằng mọi giá phải tìm bằng được thi thể chị Huyền

Đến nay gia đình chị Huyền đã đặt nghi ngờ là BS Tường không ném xác chị Huyền xuống sông, có thể BS này đã cắt nhỏ thi thể nạn nhân chôn ở đâu đó trên bờ. Tuy nhiên theo Giám đốc Công an Thành phố Hà Nội vẫn tin là BS Tường đã ném xác chị Huyền xuống sông, có những nhân chứng phát hiện điều này. Ông nói, bằng mọi giá phải tìm được xác chị Huyền còn để chứng minh, xác định đúng tội danh đối với đối tượng Nguyễn Mạnh Tường. CA Hà Nội nhất định không bỏ cuộc. Cuôc tìm kiếm vẫn tiếp tục và sẽ dùng lưới gắn móc câu thép kéo rê dọc sông với hy vọng sớm tìm được xác nạn nhân.

Tại khu vực chân cầu Thanh Trì (Hà Nội), người nhà nạn nhân
vẫn kiên trì tổ chức tìm kiếm. 

Đó là những sự thật qua dư luận, không biết từ nay còn ai tin tưởng hoàn toàn vào các "nhà ngoại cảm" dù có danh tiếng hay không. Nó kéo theo sự ế ẩm của hàng loạt những "trung tâm thẩm mỹ" ở Hà Nội và Sài Gòn.

Nhất là các bà ở VN hoặc cũng có nhiều bà nước ngoài về VN làm phẫu thuật thẩm mỹ cho rẻ, cần đề phòng hết sức cẩn thận. Phải tìm đến những trung tâm được cấp giấy phép, có cơ sở đàng hoàng. Tốt nhất nên đi cùng một người thứ hai để phòng mọi bất trắc. Ở đây mọi chuyện "liều lĩnh" đều có thể xảy ra. 

Tôi đã từng thưa với các cụ là không liều thì không sống ở VN được./.

 
Văn Quang