Nhật Ký Biển Đông: Mỹ Sẽ Gặp Rắc Rối Ở Phi Luật Tân?

Nhật Ký Biển Đông: Mỹ Sẽ Gặp Rắc Rối Ở Phi Luật Tân?

Trong lúc cuộc tranh cử tiến vào giai đoạn đối đầu tay đôi giữa hai đối thủ của hai đảng, theo The New York Post ngày 6/6/2016: "Một cựu nhân viên mật vụ phủ tổng thống trong cuốn sách vừa xuất bản nhan đề "Sự Khủng Hoảng Nhân Cách" (Crisis of Character) thật cay độc, nói hết, mô tả Hillary Clinton là con người "lúc rày lúc khác" khiến nhân viên Tòa Bạch Ốc sợ hết hồn khi bà nổi đóa- và thậm chí dùng cả chân tay. Gary Byrne là người được bố trí/gác bên ngoài Phòng Bầu Dục khi Bill Clinton là tổng thống đã mô tả Hillary Cliton quá bất thường, bốc đồng/không kiểm soát được chính mình và thỉnh thoảng dùng cả vũ lực khiến không thể trở thành người lãnh đạo thế giới, theo những tài liệu độc quyền giống như món hàng đắt giá mà Page Six có được. Những gì mà Byrne - 29 năm phục vụ trong quân đội và cơ quan công lực nói ra, có thể làm lạc hướng cuộc vận động tranh cử của Bà Clinton trước khi bà hy vọng đạt được sự để cử của Đảng Dân Chủ. Cuốn sách còn nói rằng bà thường xuyên chửi bới thô tục chồng, nhân viên mật vụ và nhân viên phủ tổng thống – đó là tất cả những người sống trong kinh hoàng vì sự chửi bới của bà. Bà vừa ngon ngọt với ai, chỉ lát sau là nổi đóa."

Cộng thêm với tình hình sôi sục của cuộc bầu cử, vào lúc 2 giờ đêm ngày 11/6/2016  một cuộc tấn công khủng bố bằng súng đã giết chết 49 người, làm bị thương 53 người tại một hộp đêm của người đồng tính luyến ái của Thành Phố Orlando, Tiểu Bang Florida. Tổng Thống Obama đã gọi đây là cuộc tấn công bằng súng mà số thương vong lớn nhất trong lịch sử Hoa Kỳ. Hung thủ là một thanh niên 29 tuổi thuộc gia đình A Phú Hãn, sinh đẻ tại Mỹ, đã thề trung thành với Nhà Nước Hồi Giáo (ISIS) trước khi thực hiện cuộc thảm sát này.

Nhật Ký Biển Đông hai tuần đầu Tháng Sáu ghi nhận những chuyển biến quan trọng như sau:

Tình hình thế giới:

- Tạp Chí People ngày 17/5/2016: "Bản tin khiến người đọc choáng váng: Một nữ sinh 15 tuổi ở Florida được cho là đã giao cấu với nhiều cậu con trai trong nhà vệ sinh (had sex with multiple partners) của một trường trung học vào đầu tháng này khiến cảnh sát phải mở cuộc điều tra và tạo nên cả ngàn chuyện thêu dệt trên báo chí. Thế nhưng những nhà bảo vệ cô nữ sinh đã đưa ra lời giải thích thật đáng lo ngại - là cô gái trước đây đã là nạn nhân của tổ chức buôn lậu người. Trong lúc biến cố trở thành tin tức thế giới, bà mẹ của cô nữ sinh đã tiếp xúc với NBC2 để chia xẻ về câu chuyện bi thảm này."

Theo suy đoán của tôi, cô nữ sinh này đã xin phép thầy/cô đi tiêu, đi tiểu trong giờ học và đã hẹn trước với mấy cậu con trai, cho nên họ làm tình mà không ai biết. Chứ trong giờ ra chơi, tại các trường trung học Đệ I và Đệ II cấp ở Mỹ đều có giám thị đứng trông coi trước các nhà vệ sinh.

Chuyện học sinh hư đốn như thế lại không kinh hoàng bằng chuyện một cô giáo Alexandria Vera 24 tuổi ở Houston, Texas đã "ăn nằm" trong nhiều tháng với một học sinh Lớp 8 ở trường Trung Học Đệ I Cấp Thomas J. Stovall tuổi 13 và đã phải phá thai. Sau khi có lệnh truy tố, cô giáo đã trình diện cảnh sát và được tại ngoại để chờ ngày ra tòa sau khi đóng 100,000 $ tiền thế chân.

- Newsweek ngày 27/52016: "Theo thông báo của các giới chức Nam Ossetia - vùng ly khai của Georgia đã tuyên bố độc lập năm 1991, được Điện Cẩm Linh hỗ trợ, năm tới dự định tổ chức trưng cầu dân ý sát nhập vào Nga."

- UPI ngày 28/5/2016: "Lần đầu tiên trong năm nay, Tổng Thống Putin thăm viếng một quốc gia nằm trong Liên Hiệp Âu Châu và lợi dụng dịp này ông cảnh cáo hai quốc gia trước đây nằm trong Khối Sô-viết đã đứng về phía Mỹ triển khai một loạt hệ thống phòng thủ hỏa tiễn mới. Ô. Putin tới Hy Lạp vào ngày 27/5/2016 để gặp gỡ Thủ Tướng Alexis Tsipras, mục tiêu chính là để thảo luận về đầu tư năng lượng và vận tải giữa hai quốc gia. Nhưng trong cuộc hội thảo, tổng thống Nga đã nhân đó cảnh cáo Lỗ Ma Ni và Ba Lan có thể gặp nguy hiểm khi quyết định cho NATO đặt các căn cứ quân sự tại nước mình."

- AP (Jerusalem) ngày 30/5/2016: "Truyền thông Do Thái đưa tin cảnh sát đảm trách việc điều tra đề nghị truy tố vợ của Thủ Tướng Benjamin Netanyahu về việc lạm dụng tiền của ngân sách quốc gia và thổi phồng các chi tiêu cho gia đình."

Do Thái có nhiều cái kiêu ngạo và tàn ác nhưng việc làm của cảnh sát Do Thái thật can đảm và thượng tôn luật pháp. Đây là tấm gương sáng cho toàn thế giới. Không thể lợi dụng chức vụ của chồng để lạm dụng công quỹ -tức tiền thuế của dân đóng góp cho mục tiêu riêng tư- dù mình là đệ nhất phu nhân. Bà Michelle Obama cũng đã bị báo chí tố cáo là lạm dụng công quỹ chi tiêu hoang phí cho những chuyến du lịch ở ngoại quốc và đã ví bà với Marie Antoinettte- vợ của Vua Louis XVI sống xa hoa, phóng đãng, bị dân chúng Pháp oán ghét. Khi cách mạng 1789 nổ ra, Vua Louis XVI và bà bị đưa lên máy chém ngày 16/10/1793.

Nếu Ô. Netanyahu thật sự là một thủ tướng anh minh một lòng vì dân vì nước thì phải để công lý thực thi trong vụ này, giống như Đường Minh Hoàng, vì yêu cầu của tướng sĩ đã phải trao giải lụa cho Dương Quý Phi thắt cổ vì chính do bà mà Đường Triều có nguy cơ xụp đổ.

- AP (Moscow) ngày 30/5/2016: Sau chuyến viếng thăm Nga của Thứ Trưởng Ngoại Giao Hoa Kỳ Victoria Nulands vào ngày 18/5/2016,  "Chủ Tịch Ủy Hội Âu Châu Jean-Claude Juncker - một giới chức cao cấp nhất của Âu Châu sẽ thăm Nga vào tháng tới kể từ khi Nga sát nhập Crimea cách đây hai năm, nhưng cả hai phía đều giảm nhẹ tầm mức quan trọng của viễn ảnh rất có ý nghĩa về sự tan băng giá ngoại giao giữa Nga và Âu Châu."

- Reuters ngày 30/5/2016: "Việc dùng súng bắn chết một con khỉ đột (gorilla) có tên là Harambe tại sở thú của Thành Phố Cincinnati sau khi một bé trai 4 tuổi leo qua con hào xây bằng đá và ngã vào bên trong khu nuôi giữ, đã gây phẫn nộ khắp nơi và đặt vấn đề an  toàn (cho người và cho thú vật), nhưng nhân viên của sở thú nói rằng việc phải sử dụng phương tiện giết người là khó khăn nhưng cần thiết để bảo vệ cậu bé. 2000 người đã ký thỉnh nguyện thư nặng nề chỉ trích cảnh sát và nhân viên sở thú và yêu cầu cha mẹ cậu bé phải chịu trách nhiệm trong vụ này. Họ nói rằng giết một con khí đột không làm hại tới ai thì đừng nên trưng bày khỉ đột trong sở thú làm gì. Một số dân địa phương đã đem hoa đặt dưới dân bức tượng khỉ đột cõng con trên lưng dựng ở khu nuôi khỉ đột." Hiện nay con số yêu cầu truy tố người mẹ đứa trẻ đã lên tới 300,000 người. Trên Facebook cũng đã xuất hiện chiến dịch đòi công lý cho Harambe (Justice for Harambe) của các tổ chức bảo vệ thú vật. Và cũng có thể giám đốc sở thú sẽ bị truy tố vì vi phạm đạo luật bảo vệ an toàn cho người xem lẫn thú vật. Bà Jane Woodall - một nhà nghiên cứu nổi tiếng thế giới về loài dã thú có tay (primatologist) trong một điện thư gửi cho giám đốc sở thú Cincinnati đã nói rằng có thể con khỉ đột đã bảo vệ cậu bé khi cậu bé bị rớt xuống hồ.

Đã qua rồi thời kỳ coi thú vật là sản phẩm của đấng Thần Linh tạo ra để làm thực phẩm cho con người. Đức Phật dạy rằng thú vật cũng là "chúng sinh" với tất cả tình cảm như chúng ta. Nhưng vì chúng yếu đuối không thể tự bảo vệ cho nên đã bị con người bắt hay giết hại để làm thực phẩm hoặc giam giữ trong các sở thú để làm trò tiêu khiển. Giá trị văn hóa mới của loài người là phải bảo vệ các loài thú vật và cũng như cấm hành hạ thú vật. Đức Đạt Lai Lạt Ma cũng đã lên án kỹ nghệ nuôi gà quá tàn bạo ở Mỹ. Thời Đức Phật tại thế, ngài đã thuyết pháp ở Lộc Uyển và bày nai hiển lành cũng đến đây để nghe kinh vì thế mà gọi là Vườn Nai, nay trở thành một thánh tích.

- Reuters ngày 30/5/2016: "Tổng Thống Erdogan của Thổ Nhĩ Kỳ cáo buộc Nga thông qua Iraq và Syria đã cung cấp vũ khí bắn hạ máy bay và hỏa tiễn cho các lực lượng Kurdistan Workers Party (PKK) bị đặt ra ngoài vòng pháp luật."

Đây cũng là điểu dễ hiểu. Thổ Nhĩ Kỳ bắn hạn máy bay Nga, liên kết quân sự và tập trận hải quân chung với Ukraina ở Hắc Hải thì Nga phải trả thù thôi. Chính sách đối ngoại không suy tính, sai một ly, đi một dặm là như vậy. Thổ Nhĩ Kỳ trong đoản kỳ có thể gây khó cho Nga, nhưng trường kỳ, lực lượng người Kurd là ung nhọt trên cơ thể Thổ cứ mỗi ngày mỗi lan ra và đau đớn thêm. Làm sao có thể tiêu diệt được một sắc dân chiếm từ 15%-25% dân số nẳm dọc theo biên giới Thổ-Iraq-Syria mà họ là những chiến binh quả cảm, chiến đấu để giành quyền tự trị? Ô. Erdogan rồi đây sẽ đưa đất nước vào thảm họa. Việc chia cắt lãnh thổ sẽ làm Thổ Nhĩ Kỳ yếu đi. Thổ cũng vừa  lên án Mỹ, Nga và Ba Tư làm ung thối Syria vì không chịu lật đổ chế độ của Ô. Assad. Trong khi đó, vào ngày hôm nay7/6/2016, một xe bom đã đánh vào trụ sở  cảnh sát tại Istanbul giữa giờ đông người khiến 11 người chết (Thổ nói 3 người chết) và 36 bị thương. Ngay ngày hôm sau, một xe bom phát nổ, giết chết 5 người tại vùng tây nam Thổ Nhĩ Kỳ. Các chiến binh người Kurd cảnh báo Thổ Nhĩ Kỳ không còn là nơi an toàn cho du khách ngoại quốc nữa. Đất nước bất ổn chính trị, tràn ngập với tấn công khủng bố cùng sự nổi dậy của sắc tộc Kurd không lo, lại lo "bao đồng" chuyện Syria và Ukraina và cất công qua Mỹ dự đám tang của võ sĩ Muhammad Ali rồi phải hối hả quay về. Ông Erdogan thật là một tổng thống điên khùng! Nay lại còn sửa hiến pháp để thâu tóm quyền lực vào trong tay.

- TriplePundit ngày 31/5/2016: "Một vài hòn đảo nổi tiếng của Thái Lan trong đó có một địa điểm được quay trong phim "The Beach" sẽ đóng cửa vĩnh viễn do lo ngại về những nguy hại do du khách gây ra, sự biến chất của các rạn san hô cùng với sự biến đổi khí hậu. Đây là một vấn đề lớn. Du lịch gia tăng nhanh chóng toàn thế giới, điều đó có nghĩa là càng ngày càng nhiểu người tới thăm những khu nổi tiếng như Thái Lan- là một trong mười quốc gia có lượng du khách lớn nhất trên thế giới năm 2014 - theo Cơ Quan Du Lịch Thế Giới hơn 26 triệu du khách đã viếng thăm các quốc gia vùng Đông Nam Á. Một sự gia tăng 23% thật đáng ngạc nhiên từ năm 2013.

Nhưng rủi thay, du khách có thể tác động xấu tới môi trường, đó là điều đang xảy ra cho Thái Lan. Càng nhiều du khách tới thăm một bãi tắm có nghĩa là nhiều rác hơn và bãi biển sẽ sói mòn đi. Mới đây một số lượng lớn du khách tự chụp hình (selfie) với thú vật và làm chúng nó chết là bản công bố về sự nguy hại của du khách. Tại Thái Lan, vấn nạn lớn chính là khối lượng khổng lồ của du khách."

Đây là bài học đáng giá cho những quốc gia đang thèm khát nâng cao số lượng du khách đổ vào quốc gia mình và coi Thái Lan như một biểu tượng thành công vượt bực của kỹ nghệ du lịch.

- BBC News ngày 2/6/2016: "Được hỏi về trường hợp của  Jun Pala - một ký giả kiêm chính trị gia đã chỉ trích Duterte và bị giết năm 2003, Ô. Duterte- tân tổng thống Phi Luật Tân nói, "Tôi vẫn không quên hắn, nhưng hắn là một tên chó đẻ vô loại. Chết là đáng đời. Không thể nói là tự do ngôn luận. Hiến pháp không bảo vệ bạn nếu bạn không tôn trọng người ta." Hiệp Hội Ký Giả  Phi Luật Tân nói rằng lời bình luận này gây kinh hoàng cho mọi người." (Citing Jun Pala, a journalist, politician and critic of Duterte who was murdered in 2003, he said: "I do not want to diminish his memory but he was a rotten son of a bitch. He deserved it. That can't be just freedom of speech. The constitution can no longer help you if you disrespect a person."The National Union of Journalists of the Philippines said the comments were "appalling".

Là tổng thống thi hành luật pháp quốc gia, Ô. Duterte không được nói thế. Thế nhưng trong một đất nước mục ruỗng như Phi Luật Tân- báo chí biến thành đảng chính trị, tự do ngôn luận trở thành phương tiện tống tiền (blackmail) phỉ báng người khác… thì có khi cũng cần một ông "chơi luật rừng" như thế này. Tổ quốc lâm nguy mà "xìu xìu ển ển" theo  kiểu "cà chớn chống xâm lăng" thì mất nước. Lịch sử chứng tỏ rằng khi thiên hạ đại loạn, đất nước không còn kỷ cương gì nữa thì người dân sẵn sàng chấp nhận một anh hùng đứng dậy với sức "bạt sơn cử đỉnh" dẹp lọạn để khôi phục trật tự, đem lại bình an cho mọi người. 

- Fox News ngày 2/6/2016: "Phe phiến quân cộng sản Phi Luật Tân nói rằng họ chuẩn bị cho cuộc gặp gỡ với Tổng Thống Rodrigo Duterte sắp nhận chức để thảo luận việc tái tục cuộc hòa đàm đã bị ngưng trệ từ lâu và sẽ yêu cầu chấm dứt sự hiện diện quân sự của Mỹ trên đất nước. Fidel Agcaoili - người đại diện thương thảo của phe phiến quân, trong một cuộc họp báo hiếm hoi tại Manila nói rằng đây là vấn đề không thể thương thảo. Ông này nói rằng chính quyền và đại diện phe phiến quân đang chuẩn bị để sớm gặp nhau tại Âu Châu để thảo luận việc tái tục hòa đàm và có thể bắt đầu vào đầu Tháng Bảy. Ô. Duterte sẽ nhậm chức vào 30-6-2016 đã để nghị dành hai bộ trong nội các cho phe cánh tả vừa phóng thích các nhân viên cảnh sát bị bắt cóc như là một khích lệ cho việc tái tục hòa đàm."

- Sputnik News ngày 2/6/2016: "Thủ Tướng  Binali Yildirim cho biết Thổ Nhĩ Kỳ đã triệu hồi đại sứ của mình ở Đức để tham vấn liên quan đến việc Quốc Hội Đức vừa thừa nhận tội diệt chủng năm 1915 do Đế Quốc Thổ Ottaman gây ra đã giết khoảng từ 500,000 tới 1.5 triệu người Armenia."

"Trung Quốc vừa ban hành lệnh phạt tù 7 năm những thí sinh gian lận trong kỳ thi tuyển vào đại học. Họ dùng hệ thống máy thu hình thiết trí tại phòng thi để bắt thí sinh gian lận ngay tại chỗ. Họ phái toán cảnh sát đặc nhiệm gọi là SWAT team - 8 người canh gác mỗi phòng thi. Họ có máy bay không người lái để khám phá những thiết bị vô tuyến mà thí sinh đem vào và cả hệ thống nhận dạng vân tay để tránh nạn nhờ người khác thi dùm. " Đúng là thiên hạ đại loạn! Chỗ nào cũng có gian trá, lường đảo, ngay cả "cửa Khổng sân Trình" là nơi gọi là "Tiên học Lễ, hậu học Văn". Cả đại học danh tiếng như Harvard, toàn con ông cháu cha, cũng có thi cử gian lận. Thủ Tướng Ấn Độ Modi viếng thăm Hoa Kỳ và đọc thông điệp trước lưỡng viện quốc hội để thắt chặt mối bang giao giữa hai quốc gia qua các lãnh vực như chống khủng bố, gia tăng hợp tác về mậu dịch, khoa học và kỹ thuật. Ô. Modi trước đây đã bị cấm nhập cảnh vào Mỹ từ năm 2005. Thế nhưng khi ông đắc cử chức vụ thủ tướng, Hoa Kỳ hối hả hủy bỏ lệnh cấm và gửi điện văn chúc mừng.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ nhất định phủ nhận sự thật của lịch sử và lên án những người biểu quyết đạo luật này là "vấy máu" (tainted blood) . Còn Nhật Bản thì đòi Hoa Kỳ xin lỗi về vụ ném bom nguyên tử xuống Hiroshima nhưng lại không xin lỗi Trung Hoa và Việt Nam về Cuộc Thảm Sát Nam Kinh (Nanking Massacre 1937) và Nạn Đói Ất Dậu (1945) do Quân Phiệt Nhật gây ra. Ngày 28/5/2016, theo AP,  Ngoại Trưởng Vương Nghị nói rằng cuộc thảm sát Nam Kinh năm 1937 của Quân Phiệt Nhật giết khoảng 300,000 thường dân Trung Hoa đáng ghi nhớ hơn là vụ bom nguyên tử Mỹ bỏ xuống Hiroshima. Theo ý kiến của tôi, trong quá khứ đã có nhiều cuộc thảm sát do các đế quốc gây ra cho các quốc gia bị trị hoặc các cuộc xâm lăng. Việc thừa nhận thực tế lịch sử không có nghĩa nuôi dưỡng căm thù mà để làm gương cho hậu thế tránh vết xe đổ và cũng là dấu hiệu hòa giải và không để những oan khiên, nghiệt ngã của quá khứ cứ kéo dài mãi.

- Christian Science Monitor ngày4/6/2016: " Khối lượng rác khổng lồ bao gồm đồ gia dụng, dụng cụ đánh cá, đồ nhựa (plastic) và gỗ do dòng thủy lưu của Thái Bình Dương cuốn theo đã tắp vào bãi biển của Quần Đảo Hạ Uy Di (Hawaii). Theo không ảnh của chính quyền Nhật Bản, khối lượng rác này là hậu quả của đợt sóng thần năm 2011 giết chết khoảng 19,000 người."

- International Business Times ngày 4/6/201: "Trận lụt tại Thủ Đô Paris đe dọa 250,000 tác phẩm nghệ thuật vô giá của Viện Bảo Tàng Louve và buộc phải di tản 20,000 dân khắp nước Pháp. Trong khi đó trận lụt ở Texas khiến 4 binh sĩ chết và 5 năm mất tích và Tổng Thống Obama phải tuyên bố tình trạng khẩn cấp." Vậy thì lụt mà xe chết máy ngoài đường, người ta lội bì bõm chì là "ba thứ lẻ tẻ" không đáng nói và cũng không nên than phiền. Không một quốc gia nào, dù là siêu cường như Mỹ, Nhật, Anh, Pháp… có thể tránh hoặc phòng ngừa được nạn lụt khi đất nước gặp một trận bão hoặc mưa to liên tiếp đổ xuống nhiều ngày.

- AP ngày 4/6/2016: Hôm nay cựu tổng thống Ba Lan dẫn đầu cuộc biểu tình chống đối chính phủ độc tài chuyên chế (authoritarian dictatorship) đòi thực thi "pháp trị" (The Rule of Law) 27 năm sau khi chế độ cộng sản cáo chung trên đất nước này."

Đúng là "Ông Nỉnh Ông Nang, ông ra đầu đàng, ông gặp Ông Ninh." Dẹp bỏ chế độ độc đảng tiến hành dân chủ, nhưng trước những khó khăn của đất nước "liều thuốc dân chủ" không công hiệu cho nên lại phải dùng tới "liều thuốc độc tài". Bởi vì dân chủ cũng có nghĩa là "đa đảng". Mà đa đảng tức là "năm cha ba mẹ". Đảng nào cũng muốn giành quyền lực cho phe nhóm mình. Ấy là chưa kể các Nhóm Quyền Lợi "Interest Groups) và các tập đoàn tư bản lũng đoạn chính quyền để thủ lợi... khiến đất nước nát như tương…cho nên muốn làm được việc, lại phải quay về với độc tài. Ba Lan bây giờ cũng giống như Ai Cập, Thái Lan và Thổ Nhĩ Kỳ, ông nào cũng muốn độc tài "cho dễ dàng làm việc", dân chủ khó khăn và lôi thôi lắm! Có khi vài trăm năm chưa chắc đã xây dựng xong ông ơi! Tại Quận Cam (Orange County) hai ứng viên gốc Việt tranh nhau chức Giám Sát Quận Hạt (Board of  Supervisors) căng thẳng đến nỗi tờ Los Angeles Times phải đi một bài báo với tiêu đề " Chính trị tại Little Saigon biến thành bẩn thỉu dơ dáy" (Politics in Little Saigon turns nasty). Còn các cuộc tập họp tranh cử của Ô. Trump ở California đểu có biểu tình đốt cờ Mỹ, chửi bới, đập phá, đánh nhau lỗ đầu và đụng độ với cảnh sát.

- Popular Mechanics ngày 6/6/2016: "Năm ngoái quân đội Iraq đã nhận ba máy bay tấn công không người lái CH-4 Cai Hong của Trung Quốc là loại máy bay mà nhà sáng chế nói rằng tốt hơn máy bay không người lái Predator MQ-1B của Hoa Kỳ. Máy bay CH-4 đã xuất phát từ căn cứ không quân Al-Hayy để hỗ trợ cho những cuộc hành quân ở Tỉnh Aribar, Ramadi và Falluja nơi đang diễn ra những cuộc giao tranh."

- Reuters ngày 8/6/2016: "Trung Quốc vừa ban hành lệnh phạt tù 7 năm những thí sinh gian lận trong kỳ thi tuyển vào đại học. Họ dùng hệ thống máy thu hình thiết trí tại phòng thi để bắt thí sinh gian lận ngay tại chỗ. Họ phái toán cảnh sát đặc nhiệm gọi là SWAT team - 8 người canh gác mỗi phòng thi. Họ có máy bay không người lái để khám phá những thiết bị vô tuyến mà thí sinh đem vào và cả hệ thống nhận dạng vân tay để tránh nạn nhờ người khác thi dùm. " Đúng là thiên hạ đại loạn! Chỗ nào cũng có gian trá, lường đảo, ngay cả "cửa Khổng sân Trình" là nơi gọi là "Tiên học Lễ, hậu học Văn". Cả đại học danh tiếng như Harvard, toàn con ông cháu cha, cũng có thi cử gian lận.

- Reuters ngày 8/6/2016: Thủ Tướng Ấn Độ Modi viếng thăm Hoa Kỳ và đọc thông điệp trước lưỡng viện quốc hội để thắt chặt mối bang giao giữa hai quốc gia qua các lãnh vực như chống khủng bố, gia tăng hợp tác về mậu dịch, khoa học và kỹ thuật. Ô. Modi trước đây đã bị cấm nhập cảnh vào Mỹ từ năm 2005. Thế nhưng khi ông đắc cử chức vụ thủ tướng, Hoa Kỳ hối hả hủy bỏ lệnh cấm và gửi điện văn chúc mừng.

- Foreign Policy Magazine ngày 8/6/2016: "Ả Rập Sê-út đe dọa cắt đứt liên hệ với Liên Hiệp Quốc và chấm dứt cả ngàn triệu đô-la hỗ trợ cho các chương trình trợ giúp nhân đạo, chương trình chống khủng bố - một kiểu dùng sức mạnh để Liên Hiệp Quốc phải rút tên Ả Rập Sê-út ra khỏi sổ bìa đen ghi tên các quốc gia bị cáo buộc giết hại trẻ em tại các vùng chiến sự ở Yemen." Cuối cùng thì tiền bạc đã thắng! Thắng luôn cả Liên Hiệp Quốc và công lý toàn cầu. Bởi vì nếu Ông Vua Dầu Lửa này không cho tiền nữa thì cả ngàn viên chức cao cấp của LHQ sẽ thất nghiệp và LHQ cũng chẳng còn uy thế gì khi không đồng xu dính túi để viện trợ nhân đạo cho các quốc gia nghèo khổ. Thôi thì nhịn "ông kẹ này" cho yên chuyện. Nhân đạo hay không nhân đạo không quan trọng bằng "job hay nồi cơm hũ gạo". Ô hô,  sức mạng vạn năng của đồng tiền! Ngày xưa các cụ nói rằng "Nén bạc đâm toạc tờ giấy". Ngày nay nhân vụ Saudi Arabia chúng ta phải nói rằng, "Nén bạc đâm toạc nhân quyền". Liên Hiệp Quốc còn phải "uốn cong" trước sức mạnh của Saudi Arabia; Ô Obama gặp quốc vương xứ này còn cúi rạp người... thì đừng nói tới chuyện nhân quyền.

- UPI ngày 14/6/2016: "Hoa Lục cảnh cáo Hoa Kỳ về chuyến viếng thăm của Đức Đạt Lai Lạt Ma và tân tổng thống Đài Loan. Phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Trung Quốc nói rằng Hoa Kỳ phải tôn trọng triệt để chính sách "Một Nước Trung Hoa" mà chính quyền chính thống duy nhất là Bắc Kinh." Tuy nhiên vào ngày hôm nay Tổng Thống Obama đã tiếp Đức Đạt Lai Lạt Ma nhưng không ở Phòng Bầu Dục (Oval Office) mà ở Phòng Bản Đồ (Map Room)  và không ăn mặc trang trọng (không thắt cà-vạt) để giảm nhẹ tính cách quan trọng của cuộc tiếp xúc.

- UPI ngày 14/6/2016: "Bà Susan Rice- Cố Vấn An Ninh Quốc Gia Hoa Kỳ loan báo một gói viện trợ quân sự 40 tỉ đô-la dự định cấp cho Do Thái trong vòng 10 năm - lớn nhất chưa từng cấp cho quốc gia nào. Số viện trợ này nhằm giúp Do Thái tân trang máy bay quân sự, hỏa tiễn phòng không và chống lại các phần tử chủ chiến ở Li-băng, Dải Gaza, al-Qaida và các nhóm khủng bố liên hệ tới Nhà Nước Hồi Giáo ở Syria và Ai Cập."

Thật chưa có quốc gia nào "sướng" như Do Thái. Người Do Thái được cho là thông minh nhất hành tinh này. Họ có một quan niệm thật "kinh khủng": "Chúng ta không cần là siêu cường. Nhưng chúng ta nắm đầu được siêu cường thi chúng ta sẽ là siêu cường." Cũng giống như một bà quý phi/ái phi nói rằng, "Ta không cần là hoàng đế. Nhưng nếu ta nắm đầu được hoàng đế thì ta chính là hoàng đế." Cho nên cả thế giới này không một ai dám đụng tới sợi lông chân của Do Thái. Đụng tới Do Thái, Mỹ đánh chết liền.

"Lần đầu tiên các phi cơ chiến đấu Hoa Kỳ xuất phát từ HKMH Harry Truman ở Địa Trung Hải tiến hành các cuộc không kích vào lực lượng ISIS ở Iraq và Syria nhưng không cho biết rõ chi tiết. Trước đây các cuộc không kich của Hoa Kỳ đều xuất phát từ các căn cứ ở Bahrain và Thổ Nhĩ Kỳ." Tin mới nhất cho biết một HKMH thứ hai mang tên Eisenhower cũng đang có mặt ở Địa Trung Hải, không phải để chống khủng bố, nhưng để đáp lại những đe dọa từ Nga. "Tổng Thống Assad thề sẽ chiến đấu cho cuộc chiến chống khủng bố và không tỏ dấu hiệu thỏa hiệp trong bài diễn văn đầu tiên kể từ cuộc hòa đàm tan vỡ từ Tháng Tư. Ô. Assad nói rằng ông sẽ giành lại từng tấc đất và Aleppo sẽ là mồ chôn của giấc mơ và hy vọng của Tổng Thống Erdogan và những kẻ hỗ trợ chính cho lực lượng nổi dậy để lật đổ ông." Hiện nay, Nga đã gia tăng các cuộc không kích gấp ba lần để hỗ trợ quân đội Syria đang ngăn chặn đường tiếp vận chiến lược của lực lượng ISIS và mở hai cuộc tấn công để nhằm đánh bại lực lượng thánh chiến tại căn cứ địa ở phía bắc."

Tình hình Syria:

- AFP ngày 27/5/2016: "Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan tố cáo Hoa Kỳ đạo đức giả sau khi hình lính biệt kích Mỹ ở Syria được AFP tung  ra- đang hỗ trợ một cuộc tấn công của các chiến binh người Kurd - mà Thổ coi đây là tổ chức khủng bố. Bộ Trưởng Ngoại Giao Mevlut Cavudoglu nói rằng không thể chấp nhận được là binh sĩ Hoa Kỳ không mang phù hiệu lính Mỹ mà lại mang phù hiệu của tổ chức YPG (Kurdish People's Protection Units)."

Do nhu cầu cần có một lực lượng trên bộ để chống lại Nhà Nước Hồi Giáo, Hoa Kỳ đã hỗ trợ tổ chức người Kurd bằng cách gửi biệt kích tới đây nhưng lại không mang phù hiệu của binh sĩ Hoa Kỳ hầu che mắt thế giới và dư luận trong nước là không có quân Mỹ tham chiến tại Syria.

- Reuters ngày 2/6/2016: "Liên minh chống Nhà Nước Hồi Giáo do Hoa Kỳ dẫn đầu đã thả dù tiếp tế đạn dược cho phiến quân ở Thị Trấn Marea, bắc Aleppo mà thủ lĩnh phe phiền quân nói rằng họ đang gặp khó khăn." Trong khi đó quân chính phủ, dưới sự yếm trợ không kích của Nga, đã tiến dần tới Raqqa lần đầu tiên kể từ năm 2014. Raqqa là thủ đô trong thực tế của Nhà Nước Hồi Giáo. Hiện lực lượng này đang phải đối đầu với bốn mặt trận cùng lúc .

- Reuters ngày 5/6/2016: "Lần đầu tiên các phi cơ chiến đấu Hoa Kỳ xuất phát từ HKMH Harry Truman ở Địa Trung Hải tiến hành các cuộc không kích vào lực lượng ISIS ở Iraq và Syria nhưng không cho biết rõ chi tiết. Trước đây các cuộc không kich của Hoa Kỳ đều xuất phát từ các căn cứ ở Bahrain và Thổ Nhĩ Kỳ." Tin mới nhất cho biết một HKMH thứ hai mang tên Eisenhower cũng đang có mặt ở Địa Trung Hải, không phải để chống khủng bố, nhưng để đáp lại những đe dọa từ Nga.

- Reuters ngày 7/6/2016: "Tổng Thống Assad thề sẽ chiến đấu cho cuộc chiến chống khủng bố và không tỏ dấu hiệu thỏa hiệp trong bài diễn văn đầu tiên kể từ cuộc hòa đàm tan vỡ từ Tháng Tư. Ô. Assad nói rằng ông sẽ giành lại từng tấc đất và Aleppo sẽ là mồ chôn của giấc mơ và hy vọng của Tổng Thống Erdogan và những kẻ hỗ trợ chính cho lực lượng nổi dậy để lật đổ ông." Hiện nay, Nga đã gia tăng các cuộc không kích gấp ba lần để hỗ trợ quân đội Syria đang ngăn chặn đường tiếp vận chiến lược của lực lượng ISIS và mở hai cuộc tấn công để nhằm đánh bại lực lượng thánh chiến tại căn cứ địa ở phía bắc."

- AFP ngày 9/6/2016: "Bộ trưởng quốc phòng của Ba Tư, Nga và Syria đã tổ chức cuộc thảo luận tại Thủ ĐôTehran để thúc đẩy cuộc chiến chống lại các đối thủ của Tổng Thống Assad. Cuộc thảo luận diễn ra giữa lúc Damascus gia tăng các chiến dịch quân sự chống lại Nhà Nước Hồi Giáo và cả các nhóm phiến quân như Al-Nusra đã cấu kết với Al-Qaeda." Cũng theo AFP, vào ngày 15/6/2016, những cuộc đụng độ dữ dội đã xảy ra khi quân chính phủ tấn công tái chiếm hai ngôi làng Zaytan và Khalasa ở tây nam Aleppo khiến 70 chiến binh tử thương.

"Trong lúc Đối Thoại Sanghi-la chuẩn bị khai mạc, vào ngày hôm nay Hoa Lục cáo buộc Phi Luật Tân phủ nhận chủ quyền của họ tại Biển Đông bằng cách nói rằng Đảo Thái Bình/Ba Bình là bãi đá chứ không phải đảo trong hồ sơ đệ nạp Tòa Án Trọng Tài Về Luật Biển." Theo Công Ước Về Luật Biển 1982, nếu là bãi đá thì không thể tuyên bố chủ quyền. Nó phải là đảo với điều kiện con người có thể sinh sống một cách tự nhiên. Chẳng hạn, biến cải một bãi đá rồi xây một doanh trại trên đó, rồi dùng tàu hay máy bay để tiếp tế đồ ăn thức uống thì không thể gọi là "cuộc sống tự nhiên". "Trong chuyến viếng thăm Mông Cổ, Ngoại Trưởng John Kerry nói rằng Hoa Kỳ coi bất cứ việc thiết lập vùng phòng không ở Biển Đông của Trung Quốc là hành động khiêu khích và tạo bất ổn. Các giới chức Hoa Kỳ hiện lo ngại rằng phán quyết của tòa án quốc tế dự trù ban hành vào những tuần tới đây do Phi Luật Tân khiếu nại Trung Quốc vể Biển Đông sẽ khiến Bắc Kinh tuyên bố ngay vùng nhận dạng phòng không như họ đã làm ở Biển Hoa Đông vào năm 2013." Tôi nghĩ rằng đây là lời cảnh cáo rất nghiêm khắc của Hoa Kỳ. Nếu Trung Quốc vi phạm, chắc chắn sẽ có đụng độ quân sự tại Biển Đông. Ít ra Ô. John Kerry phải tuyên bố như thế thì coi mới được. Thế nhưng vào ngày 7/6/2016 Hoa Kỳ cho biết các phi cơ chiến đấu của Trung Quốc đã nghênh cản một cách nguy hiểm phi cơ trinh sát RC-135 của Hoa Kỳ tại Biển Hoa Đông.

Tình hình Biển Đông:

- CNN Money ngày 23/5/2916: "Theo  Viện Khảo Cứu Stockholm International Peace,  do những tranh chấp tại Biển Đông, ngân sách quốc phòng của Việt Nam tăng nhanh. Từ 4.4 tỉ đô-la tức 8% ngân sách quốc gia, sẽ lên 5 tỉ đô-la vào năm nay và sẽ là 6.2 tỉ đô-la năm 2020.

- Reuters (Hà Nội) ngày 25/5/2016: "Thủ Tướng Nguyễn Xuân Phúc của Việt Nam nói rằng đất nước ông không theo đuổi việc tăng cường quân sự tại Biển Đông và sẽ làm việc với các đồng minh để tìm kiếm giải pháp hòa bình mà không cần tới vũ lực." (Vietnam Prime Minister Nguyen Xuan Phuc said on Wednesday his country was not pursuing a military buildup over the South China Sea and would work with allies to seek peaceful solutions to disputes, with no use of force.) Lời tuyên bố này được đưa ra hai ngày sau khi Mỹ tuyên bố tháo bỏ hoàn toàn lệnh cấm bán vũ khí áp đặt lên Việt Nam giữa những lời đồn đại là Việt Nam sẽ mua những vũ khí tối tân của Mỹ như phi cơ thám thinh P-3 Orion, máy bay không người lái, vận tại cơ Hercule C-130, thậm chí cả tàu chiến và phi cơ F-16 nữa... Theo tôi nghĩ, Việt Nam sẽ mua vũ khí của Mỹ. Thúc giục người ta bỏ cấm vận mà mình không mua gì hết thì…kỳ quá! Từ từ vài tháng nữa sẽ mua cho "cơn sốt Obama" lắng dịu cái đã. Tại Biển Đông bây giờ, dưới biển là tàu ngầm Mỹ, trên trời là vệ tinh và phi cơ thám thính Mỹ…cho nên Việt Nam không nên mua phi cơ thám thính P-3 Orion làm gì...trông có vẻ khiêu kích quá. Cứ để Hoa Kỳ làm chuyện đó mà chỉ cần ký thỏa hiệp trao đổi tình báo quân sự là đủ. Vũ khí mà Việt Nam cần mua là phi cơ vận tải Hercule C-130 để chuyển quân, trọng pháo và xe tăng. Việt Nam cũng cần mua pháo tự hành của Mỹ với hỏa lực khủng khiếp có thể bắn hạ hỏa tiễn và phi cơ để phòng thủ Trường Sa. Theo VOA tiếng Việt ngày 31/5/2016, Ông Andrey Frolov - chủ biên tạp chí Export Vooruzheny cho rằng quyết định của Tổng Thống Obama mang tính hình thức nhiều hơn và không thật sự thay đổi được gì. Ông nói với tạp chí kinh tế Vzglyad: "Tôi nghĩ rằng có nhiều việc cần làm với cơ sở pháp lý để có thể khiến việc mua bán vũ khí trở nên khả thi. Tôi không nghĩ rằng Việt Nam sẽ vội vàng mua vũ khí của Hoa Kỳ trong nay mai".

Theo Reuters ngày 4/6/2016, bên lề Đối Thoại Shangri -la Tân Gia Ba, trong bài viết "Việc Mua Vũ Khí Mỹ Còn Hơi Xa (Vietnamese general says first purchase of U.S. weapons some way off) AP đã trích dẫn lời Tướng Nguyễn Chí Vịnh, "Chúng tôi chưa biết chúng tôi có thể mua những vũ khí nào của Hoa Kỳ và những gì chúng tôi cần mua." (We are not sure what we can buy from the U.S. or what we want to buy.) trong khi đó, theo Popular Mechanics ngày 2/6/2016 cho biết, "Ấn Độ đã sẵn sàng bán cho Việt Nam hỏa tiễn hành trình chống hạm nhanh nhất thế giới. Hỏa tiễn siêu thanh BrahMos dùng kỹ thuật ống lò (ramjet engine technology) để đạt tới ba lần tốc độ âm thanh khiến có thêm trong kho vũ khí một loại cực kỳ nguy hiểm. BrahMos là sản phẩm chế tạo chung giữa Nga và Ấn Độ, nó là tên ghép của Brahmaputra and Moscow Rivers. Hỏa tiễn này được phát triển suốt thập niên 1990 và đầu thập niên 2000 từ hỏa-tiễn-chống-hỏa-tiễn P-800 Oniks của Nga hiện đang được dùng trong Quân Đội Ấn. Đây là hỏa tiễn tầm thấp nhanh nhất thế giới." Bài báo nói rằng việc này sẽ làm "Ông Tàu" khó chịu lắm (Much to China's Chagrin). Điều này cho thấy những vũ khí cần thiết cho quốc phòng, Việt Nam đã có đủ, không cần phải mua của Hoa Kỳ. Vào ngày 5/6/2016, Bộ Trưởng Quốc Phòng Ấn Độ Manohar Parrika đã ghé thăm Việt Nam. Điều này cho thấy việc bán hỏa tiễn siêu thanh BrahMos có thể tiến hành sớm, dường như vào cuối năm nay.

- International Business Times ngày 27/5/2016: "Lực Lượng Đặc Biệt Mỹ và Đặc Công Việt Nam đã hé lộ rằng sẽ có sự hợp tác giữa hai đối thủ trước đây đã từng đụng đầu nhau. Điều này được biết sau khi Tổng Thống Obama tuyên bố tháo bỏ lệnh cấm vận vũ khí trong chuyến viếng thăm ngày 23/5/2016. Chuẩn Đô Đốc Colin Kilrain - chỉ huy Lực Lượng Đặc Nhiệm của Châu Á-Thái Bình Dương nói với Reuters rằng ông đã gặp vị chỉ huy lực lượng tinh nhuệ của Việt Nam bên lề cuộc họp ở Florida tuần này. Chúng tôi muốn gia tăng thêm mối liên hệ, tuy nhiên chúng tôi biết rằng nhịp độ hợp tác tùy theo nhu cầu của chính phủ hai nước."

- ABC News ngày 30/5/2016: "Hải Quân Nam Dương đã nổ súng vào một tàu đánh cá bằng lưới rùng của Trung Quốc để ngăn chặn việc đánh cá trong lãnh hải của họ, sau đó tịch thu con tàu và bắt giữ tám ngư phủ. Một khu trục hạm của Nam Dương đã ngăn chặn tàu này gần Đảo Natuna nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Nam Dương, trùng lấp với khu vực vươn xa tới cực nam của Biển Đông. Thiếu Tá Budi Amin - phát ngôn viên của chỉ huy hạm đội miền tây nói rằng tuần dương hạm đã bắn vào đuôi tàu sau khi nó không tuân lệnh phải dừng lại. Ông cho biết không một ai bị thương. Việc bắt giữ cho thế giới thấy Nam Dương sẽ dùng biện pháp mạnh để đối phó với việc xâm phạm lãnh thổ của mình."

- Reuters ngày 3/6/2016: "Trong lúc Đối Thoại Sanghi-la chuẩn bị khai mạc, vào ngày hôm nay Hoa Lục cáo buộc Phi Luật Tân phủ nhận chủ quyền của họ tại Biển Đông bằng cách nói rằng Đảo Thái Bình/Ba Bình là bãi đá chứ không phải đảo trong hồ sơ đệ nạp Tòa Án Trọng Tài Về Luật Biển." Theo Công Ước Về Luật Biển 1982, nếu là bãi đá thì không thể tuyên bố chủ quyền. Nó phải là đảo với điều kiện con người có thể sinh sống một cách tự nhiên. Chẳng hạn, biến cải một bãi đá rồi xây một doanh trại trên đó, rồi dùng tàu hay máy bay để tiếp tế đồ ăn thức uống thì không thể gọi là "cuộc sống tự nhiên".

- Reuters ngày 4/6/2016: "Trong chuyến viếng thăm Mông Cổ, Ngoại Trưởng John Kerry nói rằng Hoa Kỳ coi bất cứ việc thiết lập vùng phòng không ở Biển Đông của Trung Quốc là hành động khiêu khích và tạo bất ổn. Các giới chức Hoa Kỳ hiện lo ngại rằng phán quyết của tòa án quốc tế dự trù ban hành vào những tuần tới đây do Phi Luật Tân khiếu nại Trung Quốc vể Biển Đông sẽ khiến Bắc Kinh tuyên bố ngay vùng nhận dạng phòng không như họ đã làm ở Biển Hoa Đông vào năm 2013." Tôi nghĩ rằng đây là lời cảnh cáo rất nghiêm khắc của Hoa Kỳ. Nếu Trung Quốc vi phạm, chắc chắn sẽ có đụng độ quân sự tại Biển Đông. Ít ra Ô. John Kerry phải tuyên bố như thế thì coi mới được. Thế nhưng vào ngày 7/6/2016 Hoa Kỳ cho biết các phi cơ chiến đấu của Trung Quốc đã nghênh cản một cách nguy hiểm phi cơ trinh sát RC-135 của Hoa Kỳ tại Biển Hoa Đông.

- AFP ngày 14/6/2016: "Sau cuộc họp đặc biệt mở rộng giữa các ngoại trưởng ASEAN-Trung Quốc tại Côn Minh, Khối ASEAN chuẩn bị đối phó với hậu quả của phán quyết mà tòa án trọng tài quốc tế sẽ đưa ra về vụ Phi Luật Tân kiện Trung Quốc, đã đưa ra lời cảnh báo, "Chúng tôi nhấn mạnh tới tầm mức quan trọng của việc duy trì hòa bình, an ninh, ổn định, an toàn và tự do hàng hải trên biển cũng như trên không ở Biển Đông phù hợp với những quy định của luật pháp quốc tế đã được công nhận rộng rãi, bao gồm cả Công Ước về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS)."

Với lời cảnh báo này, Hoa Lục khó có thể đơn phương tuyên bố Vùng Nhận Dạng Phòng Không tại Biển Đông sau khi thua vụ kiện tại Tòa Án Trọng Tài Về Luật Biển. Thế nhưng vào giờ chót Bộ Ngoại Giao Mã Lai cho biết ASEAN đã rút lại bản tuyên bố chung này để có một số điều chỉnh khẩn cấp. Chưa biết thực hư như thế nào.

Trở về tình hình Phi Luật Tân, vào ngày 31/5/2016, được hỏi về mối liên hệ với Hoa Lục, bao gồm cả những tranh chấp tại Biển Đông, Ô. Duterte - tân tổng thống Phi Luật Tân nói rằng ông sẽ hoạch định một đường hướng cho chính đất nước ông. Sẽ không lệ thuộc vào Hoa Kỳ và đường lối sẽ là không chiều lòng ai ngoại trừ quyền lợi của đất nước Phi Luật Tân." (We will be chartering a course of our own. It will not be dependent on America, and it will be a line not intended to please anybody but the Filipino interest,) Ô. Duterte đã gọi Ô. Tập Cận Bình là một "chủ tịch vĩ đại" mà các nhà bình luận cho rằng mối liên hệ Phi-Hoa sẽ ấm dần lên. Còn vị ngoại trưởng vừa mới được bổ nhiệm Perfecto Yassay nói rằng, "Tôi không nghĩ rằng có một đường lối nào khác giải quyết các tranh chấp ngoại trừ nói chuyện với nhau. Chúng tôi tin chắc rằng chúng tôi có thể tái tục những cuộc đàm phán song phương bởi vì đó là cần thiết." Chớp thời cơ, Hoa Lục nói rằng họ sẽ dàn xếp với Phi Luật Tân.

Nếu sự kiện xảy ra như thế, chắc chắn Việt Nam sẽ lo lắng vì dưới thời Tổng Thống Aquino, Việt-Phi đã có mối liên hệ quân sự gắn bó và lập trường thống nhất về Biển Đông. Phi Luật Tân là cựu thuộc địa của Hoa Kỳ và hai nước có hiệp ước an ninh hỗ tương mà Ô. Duterte không gọi Ô. Obama là "tổng thống vĩ đại" mà lại gọi Ô. Tập Cận Bình là "chủ tịch vĩ đại" thì không biết mối liên hệ Mỹ-Phi có còn như trước nữa không và sách lược "Xoay Trục" của Mỹ ra sao? Chưa biết phản ứng của Hoa Kỳ đối với tân tổng thống này như thế nào. Chúng ta chờ xem. Nhưng đây cũng là bài toán khó của Ô. Duterte chứ không phải chuyện chơi.

Theo tôi, Ông Duterte vội vàng quá. Làm thế nào mà Phi Luật Tân có thể "thương thảo" với Hoa Lục trong tương quan lực lượng giữa một con cọp và một con nai? Nếu Hoa Lục đặt điều kiện Phi Luật Tân đuổi Mỹ thì sao? Nếu Phi Luật Tân chiều ý để có thể "sống chung hòa bình" với Hoa Lục tức là phá vỡ kế hoạch "Xoay Trục" của Mỹ. Đồng ý là Mỹ đóng quân tại Phi Luật Tân cũng sẽ gây thảm họa cho Phi Luật Tân. Nhưng "Thời thế, thế thời phải thế". Thay vì vội vàng tuyền bố "không lệ thuộc vào Mỹ", Ông Duterte có thể theo sách lược của Việt Nam: Vừa xây dựng sức mạnh quân sự của chính mình, vừa theo đuổi chính sách ngoại giao đa phương, vừa lấy sức mạnh của Hoa Kỳ làm "đòn bầy". Chỉ khi nào thật mạnh, Phi Luật Tân mới có thể "thương lượng" với Hoa Lục. Xin nhớ cho, dù thương thảo thế nào đi nữa thì cũng không thể "phớt lờ" (ignore) quyền lợi của Mỹ và Nhật Bản tại Biển Đông. Theo AFP, Bộ Trưởng Quốc Phòng Carter trên đường tham dự Đối Thoại Shangri-La tại Tân Gia Ba mà tranh chấp lãnh thổ tại Biển Đông do chính quyền tiền nhiệm Phi Luật Tân nại ra để chống lại Trung Quốc là chủ đề chính - đã nói rằng, "Hoa Thịnh Đốn coi thỏa hiệp đồng minh với Phi Luật Tân là hết sức quan trọng, và nó đã có từ lâu và không thể lay chuyển được. Phi Luật Tân có chính quyền mới và chúng tôi mong chờ làm việc với họ và nói chuyện với họ về tình đồng minh và về vấn đề an ninh của khu vực." Được hỏi về Thỏa Hiệp Tăng Cường Hợp Tác An Ninh ký với Manila vài tuần trước đây cho phép Hoa Kỳ luân phiên ra vào 5 căn cứ ở Phi Luật Tân, Ô. Carter nói, "Chương trình đó đang được thi hành đúng theo dự trù (on track); chúng tôi không thay đổi gì hết."Theo AFP ngày 4/6/2016, tại Đối Thoại Shangri-la, Bộ Trưởng Quốc Phòng Ashton Carter nói rằng "Hoa Kỳ và các quốc gia khác sẽ có hành động ngay nếu Trung Quốc tiến hành xây dựng quân sự tại bãi cạn Scarborough Shoal mà Phi Luật Tân tuyên bố chủ quyền." (

Lịch sử thế giới chứng tỏ rằng một nước nhỏ, khó lòng một mình đương cự được với một nước lớn. Do đó phải nương theo một hay nhiều đại cường khác để chống đỡ. Liên kết với một đại cường mà vẫn giữ được tư thế độc lập, tự chủ - cái khôn ngoan, bản lĩnh là ở chỗ đó. "Quốc tế hóa Biển Đông" là chiến lược khôn ngoan nhất. Thương thảo tay đôi hay song phương với Hoa Lục để gạt Mỹ ra ngoài thì "từ chết tới bị thương". Theo tôi, không một quốc gia nào có thể ngăn cản kế hoạch "Xoay Trục" của Mỹ ở Biển Đông. Mất Biển Đông là Mỹ mất Châu Á và mất luôn địa vị siêu cường. Hiện nay Mỹ đã mất phân nửa quyền kiểm soát ở Biển Đông - điều chưa từng có trong lịch sử hải quân Hoa Kỳ. Cho nên Biển Đông là trận chiến  sinh tử của Mỹ. Do đó, ngăn cản kế hoạch "Xoay Trục" của Mỹ tại Biển Đông cũng khó sống lắm đó nghe.

Đào Văn Bình

(California ngày 15/6/2016)